Hướng dẫn Founder cách thẩm định giá giá trị công ty Startup của mình trước khi gọi vốn

Series hướng dẫn Founder ước tính giá trị công ty của mình trước khi đi gọi vốn

Vòng 1: Vòng Ý tưởng (Pre-seed)

Bối cảnh dự án:

- Ta đang có ý tưởng kinh doanh trà sữa công nghệ cao, không đường lưỡi bò

- Đã có nghiên cứu ban đầu

- Dàn founder kinh nghiệm khủng, fail nhiều

- Chưa có sản phẩm, dịch vụ khả dụng cụ thể

- Chưa có khách hàng hoặc doanh thu

Như vậy, vì chưa có số nên không định giá theo định lượng, mà ta sẽ tập trung vào định tính.

Một dự án thường được đánh giá giá trị qua các yếu tố này:

1. Tiềm năng ý tưởng (Tầm nhìn, dung lượng thị trường, giải pháp đề ra, giá trị cung cấp, chiến lược thực thi)

2. Kinh nghiệm cá nhân Founder (có thể đóng góp cho dự án). Không phải giỏi sales BĐS xong đi bán chà xữa là được tính kinh nghiệm vào.

3. Năng lực của đội ngũ quản lý.

4. Concept sản phẩm.

5. Mức độ khả thi để tung ra thị trường (Go-to-market feasibility)

Theo đó, mình ưa dùng phương pháp của Berkus hoặc Bảng điểm cân bằng (Xem ví dụ business trà sữa trên hình) để định giá startup ở giai đoạn đầu.

Giờ vào chi tiết hen.

ĐỐI VỚI PHƯƠNG PHÁP BERKUS

Mình sẽ đặt một mức giá trị cao nhất mà một startup có khả năng đạt được ở vòng này. Thường là $500k hoặc 10 tỷ VND.

Chia đều cho 5 yếu tố: Ý tưởng - Mối quan hệ chiến lược - Sản phẩm mẫu - Kinh nghiệm nhóm Founder - Kế hoạch ban đầu

Mỗi yếu tố có giá cao nhất là: 2 tỷ VND. Xét:

1. Ý tưởng: Trà sữa công nghệ cao với sứ mệnh tận dụng nguồn trà xịn tại VN, giảm tình trạng bán thấp qua Trung Quốc rồi bán ngược về VN với giá cao, bào tiền dân mình - Định giá 1 tỷ, vì mấy ông trà sữa lớn cũng có thể làm điều đó.

2. Mối quan hệ chiến lược: Hiện đang có độc quyền hợp tác với 5 nông trại trà chất lượng organic. Sẵn traffic ở 20 tòa nhà văn phòng đang nắm 10.000 data khách hàng ở HCM. - Định giá 2 tỷ tròn.

3. Sản phẩm mẫu: Được top R&D hàng đầu VN đảm nhiệm, hợp gu khách hàng. Uống vào quên luôn brand khác. Nguyên liệu tự sản xuất, có bằng sáng chế. - Định giá 1 tỷ, vì cũng còn phụ thuộc vào cảm tính khách hàng.

4. Kế hoạch ban đầu: Đã nghiên cứu thị trường đầy đủ. Đã có phân khúc khách hàng cụ thể và chọn được vị trí chiến lược. - Định giá 1.1 tỷ.

5. Kinh nghiệm nhóm sáng lập: 8 năm khởi nghiệp, đầu tư hơn 5 tỷ cho các dự án. Sành sỏi chuyên môn và bổ khuyết cho nhau hiệu quả - Định giá: 2 tỷ.

Theo phương pháp trên, định giá của dự án là: 7.1 tỷ đồng, làm tròn 7 tỷ cho dễ tính. Nếu thị trường trà sữa đang hot, bạn có thể làm tròn cao hơn một cách hợp lý. Ví dụ lên 8 tỷ, 10 tỷ.

ĐỐI VỚI PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ = SCORECARD

Bạn dòm ngó, nghiên cứu một startup tương tự mình. Hoặc nhiều công ty rồi lấy mức cao nhất. Ví dụ: tui lấy Gongcha. Mức đầu tư giai đoạn đầu của ẻm tầm 15 tỷ.

Phương pháp này cần đánh giá kĩ hơn một chút ở chỗ ta cần đặt trọng số cho các yếu tố mang ra đánh giá, gồm: Sức mạnh đội ngũ, dung lượng thị trường, sản phẩm/dịch vụ, môi trường cạnh tranh, khả năng mang hàng ra bán.

Xét:

1. Sức mạnh đội ngũ: Như trên - tuy nhiên không có tiếng tăm bằng đội của Gongcha.

Định giá max: 30% trên 15 tỷ

Điểm số: 10% (xem như đội Gongcha mạnh hơn mình gấp 3 lần, còn đội yếu quá thì nên về chiêu mộ thêm)

Thành tiền: 1.5 tỷ

2. Dung lượng thị trường: Mình đánh cùng phân khúc Gongcha. Trên thị trường đang có 10 ông tương tự.

Định giá max: 20% trên 15 tỷ

Điểm số: 20% (Thị trường tiềm năng không phải bàn, ai đẻ ra cũng sẽ uống trà sữa)

Thành tiền: 3 tỷ

3. Sản phẩm/dịch vụ: Khảo sát 100 khách. 99 người đánh giá cao hơn Gongcha.

Định giá max: 20% trên 15 tỷ

Điểm số: 18% (Khiêm tốn, xem như may mắn)

Thành tiền: 2.7 tỷ

4. Môi trường cạnh tranh:

Định giá max: 15% trên 15 tỷ

Điểm số: 3% (Có tận 20 ông mạnh như sấm đang kinh doanh ngon lành)

Thành tiền: 450 triệu

5. Cơ hội bán được hàng:

Định giá max: 15% trên 15 tỷ

Điểm số: 12% (Bạn đang liên kết cùng các tòa nhà văn phòng và có tệp data 10.000 khách hàng sẵn sàng trải nghiệm)

Thành tiền: 3 tỷ

Tổng cộng: 10.65 tỷ.

Khiêm tốn làm tròn xuống 10 tỷ.

Theo đó thì phương pháp Scorecard cho định giá cao hơn so với Berkus.

Chúng ta có thể trung bình giá của 2 phương pháp này để công bằng.

Lúc này định giá đẹp nhất là: (7+10)/2 = 8.5 tỷ đồng.

P/S: Bài dài quá. Ai đọc mà hiểu thì share giúp mình để mình bớt flop nhen

Mình thích dùng Berkus hơn vì nó đấu trí được. Còn Scorecard chỉ thích hợp với mô hình nào đã có người làm tương tự trước rồi.

Thank you all.

(Theo Thiên Phú)