Chagee IPO 5,1 Tỷ USD Tận Dụng Tài Sản Vô Hình & Giải Mã Mô Hình Holding Quốc Tế

Tóm tắt nội dung chính

Bài viết này phân tích chi tiết thương vụ IPO của Chagee—thương hiệu trà sữa Trung Quốc—với mức định giá 5,1 tỷ USD, qua đó rút ra những bài học về tận dụng tài sản vô hình và mô hình cấu trúc holding hiệu quả.

Trước tiên, chúng ta sẽ xem xét tổng quan tài chính và lợi nhuận từ mô hình nhượng quyền của Chagee, sau đó đào sâu vào cấu trúc holding quốc tế qua công ty mẹ tại nước ngoài, so sánh hai triết lý kinh doanh của Chagee và Starbucks, rồi cuối cùng là những gợi ý thiết thực dành cho các chủ doanh nghiệp Việt Nam đang có kế hoạch mở rộng chuỗi, nhượng quyền hoặc IPO.

1. Tổng quan thương vụ IPO của Chagee

1.1 Định giá và quy mô gọi vốn

Vào ngày 17 tháng 4 năm 2025, Chagee Holdings Limited đã phát hành 14,7 triệu American Depositary Shares (ADS) tại sàn Nasdaq với mức giá chào sàn 28 USD/ADS, qua đó huy động được khoảng 411 triệu USD và đạt mức định giá thị trường xấp xỉ 5,1 tỷ USD ReutersReuters. Đây được xem là một trong những IPO tiêu biểu của công ty tiêu dùng Trung Quốc trên sàn Mỹ kể từ đầu năm 2021.

1.2 Bối cảnh thị trường và triển vọng

Dù thị trường IPO toàn cầu đang chịu áp lực từ căng thẳng thương mại Mỹ–Trung và lo ngại về khả năng áp thuế, Chagee vẫn tiến hành niêm yết, cho thấy niềm tin của nhà đầu tư vào tăng trưởng tiêu dùng nội địa Trung Quốc cũng như tiềm năng mở rộng ra quốc tế Reuters. Công ty đặt mục tiêu mở rộng chuỗi cửa hàng tại 100 quốc gia và đạt sản lượng 15 tỷ ly trà mỗi năm.

2. Hiệu quả tài chính và mô hình nhượng quyền

2.1 Doanh thu và lợi nhuận

• Doanh thu 2024: 29,5 tỷ NDT (tương đương khoảng 4,03 tỷ USD), tăng trưởng 173% so với năm trước.

• Lợi nhuận ròng 2024: 2,52 tỷ NDT (tương đương 352,8 triệu USD), tăng 213,3% so với năm 2023

• Biên lợi nhuận hoạt động: 23,27% và biên lợi nhuận toàn diện 20,36%.

2.2 Tỷ trọng nhượng quyền

Khoảng 91% doanh thu của Chagee đến từ hoạt động nhượng quyền, cho phép công ty duy trì chi phí vận hành thấp và tránh đầu tư tài sản cố định lớn Reuters. Với mô hình “cho thuê thương hiệu và quy trình” thay vì tự mở cửa hàng, Chagee đạt hiệu suất vận hành cao và vốn lưu động linh hoạt.

2.3 Mở rộng chuỗi và thị trường quốc tế

Tính đến cuối năm 2024, Chagee sở hữu hơn 6.440 cửa hàng trà sữa trên toàn cầu, tập trung chính tại các trung tâm thương mại cao cấp ở Trung Quốc, đồng thời đã có mặt tại nhiều thị trường Đông Nam Á như Malaysia, Singapore và Thái Lan Reuters.

3. Mô hình holding và cơ cấu IPO

3.1 Cấu trúc công ty mẹ tại nước ngoài

Thay vì IPO trực tiếp công ty vận hành tại Trung Quốc, Chagee đã thành lập công ty mẹ Chagee Holdings Limited tại Cayman Islands—nơi tập trung sở hữu tài sản vô hình như thương hiệu, quy trình vận hành và công nghệ—và từ đó thực hiện niêm yết cổ phiếu SEC.

3.2 Lợi ích về thuế và pháp lý

Việc tách bạch giữa pháp nhân vận hành trong nước và công ty mẹ offshore giúp Chagee tối ưu hóa chi phí thuế, giảm rủi ro pháp lý nội địa và đẩy mạnh tối ưu định giá thương hiệu khi IPO.

3.3 Đội ngũ bảo trợ và nhà đầu tư lớn

Các ngân hàng đầu tư hàng đầu như Citigroup, Morgan Stanley, Deutsche Bank và CICC đóng vai trò là underwriters chính cho thương vụ này, với 205 triệu USD cam kết từ các cornerstone investors gồm CDH Investment Management, RWC Asset Management, Allianz Global Investors Asia Pacific và ORIX Asia Asset Management ReutersIPOScoop.

4. So sánh mô hình kinh doanh: Starbucks vs Chagee

Starbucks chú trọng kiểm soát trực tiếp, đảm bảo chất lượng xuyên suốt mạng lưới, trong khi Chagee tận dụng tốc độ mở rộng thần tốc thông qua nhượng quyền, tối ưu chi phí đầu tư tài sản cố định.

5. Bài học cho chủ doanh nghiệp Việt Nam

5.1 Đầu tư mạnh vào tài sản vô hình

Tài sản giá trị nhất của Chagee không phải là cửa hàng hay trang thiết bị, mà là thương hiệu, quy trình vận hành và công nghệ hỗ trợ. Doanh nghiệp Việt cần ưu tiên xây dựng hệ sinh thái tài sản vô hình, từ quy chuẩn dịch vụ, công nghệ số cho đến dữ liệu khách hàng.

5.2 Chuẩn hóa để dễ nhân bản

Quy trình vận hành được chuẩn hóa giúp việc nhân rộng mô hình—như nhượng quyền—trở nên dễ dàng và nhất quán. Bạn chỉ thực sự có thể mở rộng nhanh khi đã có một mô hình “plug-and-play” sẵn sàng.

5.3 Tách bạch giữa vận hành và sở hữu

Học hỏi mô hình holding offshore của Chagee, doanh nghiệp Việt có thể cân nhắc thành lập các pháp nhân tại các vùng lãnh thổ thuận lợi về thuế để sở hữu tài sản vô hình, đồng thời giữ công ty vận hành tại Việt Nam tập trung vào sản xuất và dịch vụ.

5.4 Kể chuyện thương hiệu khi IPO

Một thương hiệu mới 6 năm tuổi như Chagee có thể đạt định giá 5,1 tỷ USD không chỉ nhờ trà sữa ngon, mà nhờ cách kể chuyện về tăng trưởng bứt phá, mô hình tài chính thông minh và cấu trúc holding chuẩn quốc tế. Khi chuẩn bị IPO, doanh nghiệp cần xây dựng một pitch deck kể được câu chuyện tăng trưởng, thị trường và tầm nhìn dài hạn.

6. Kết luận và khuyến nghị

Thương vụ IPO 5,1 tỷ USD của Chagee là minh chứng cho sức mạnh của tài sản vô hình và cấu trúc holding quốc tế. Đối với các doanh nghiệp Việt Nam:

1. Đầu tư vào thương hiệu và quy trình trước khi mở rộng.

2. Chuẩn hóa mô hình để sẵn sàng nhân bản và nhượng quyền.

3. Thiết lập cấu trúc công ty mẹ offshore nếu có kế hoạch gọi vốn quốc tế.

4. Tập trung xây dựng câu chuyện tăng trưởng để thu hút nhà đầu tư.

“Đừng làm chủ quán. Hãy làm chủ mô hình.”

Hãy áp dụng những bài học này nếu bạn đang sở hữu chuỗi cửa hàng, muốn phát triển nhượng quyền hoặc tìm kiếm cơ hội huy động vốn lớn.