Cha ông ta xứng đáng được ngợi ca chứ không phải chê bai !

Nhìn bản đồ với độ chênh địa hình được khuếch đại mới thấy đồng bằng sông Hồng, sông Mã chả khác nào cái chiếu so với các vùng châu thổ rộng lớn của các nước láng giềng như Trung Quốc, Thái Lan, Cambodia.

Không những vậy, các đồng bằng nhỏ hẹp với độ dốc lớn như ở nước ta còn khiến công tác trị thuỷ trở thành vấn đề cực kỳ nan giải (các con sông có dòng chảy mạnh, luồng lạch khó đoán)

Cho nên truyền thuyết “Sơn Tinh vs Thuỷ Tinh” là bài học đầu tiên mà bất cứ đứa trẻ nước Việt nào cũng thuộc là vì thế.

Đừng bao giờ than vãn “tại sao cha ông ta nghèo” <== họ đã rất cố gắng trong điều kiện không hề thuận lợi, thậm chí còn Nam tiến và chiếm thêm được đồng bằng sông Cửu Long màu mỡ ==> những gì họ đã làm được xứng đáng được con cháu ngợi ca chứ không phải chê bai!

Bản đồ địa hình (Vệ tinh)

Nhân tiện bàn thêm về Nhật Bản (vì có bạn sẽ lôi Nhật Bản, Hàn Quốc vào):

Các bạn đọc cuốn sách “Súng, Vi Trùng và Thép” để thấy địa lý quan trọng thế nào và tại sao trung tâm văn minh của thế giới thời đại công nghiệp lại tập trung ở các nước ôn đới phía bắc bán cầu <== Nhật Bản, Hàn Quốc có lợi thế này (và tất nhiên là họ rất chăm chỉ).

Ngoài ra, Nhật Bản cũng không quá nghèo tài nguyên (dù so sánh với bình quân trên thế giới cũng như so với Việt Nam) như chúng ta vẫn thường được nghe nói. 

Ta tạm chia lịch sử Nhật Bản làm 3 phần: tiền công nghiệp, công nghiệp (lấy mốc năm 1866) & hiện nay.

I. Thời kỳ tiền Công nghiệp:

1. Tài nguyên đất nông nghiệp

Nhật có 20% đất phù hợp cho canh tác. Bù lại, đất Nhật màu mỡ do là đất núi lửa. Cộng với lượng mưa lớn (có thể lên tới 406 cm/năm), khiến cho Nhật Bản là nước ôn đới ẩm ướt nhất trên thế giới.

Mưa lại tập trung vào mùa hè, mùa tăng trưởng của cây cối. Nhật có năng suất cây trồng cao nhất trong các nước ôn đới. Điều này giải thích vì sao Nhật luôn là nước đông dân.

2. Thủy hải sản

Các vùng nước của Nhật có nguồn thủy hải sản rất đa dạng, phong phú với diện tích biển khoảng 978.000 km², xấp xỉ VN với gần 1.000.000 km².

3. Vàng, bạc

Nhật có lượng vàng, bạc rất lớn. Từ thế kỷ 15, người Nhật đã dùng vàng bạc để trao đổi thương mại với phương Tây. Ngày nay, Nhật vẫn còn lượng vàng, bạc lớn để khai thác.

4. Lưu huỳnh

Nhật có lượng lớn lưu huỳnh, dùng để làm thuốc súng.

II. Thời kỳ Công nghiệp (lấy mốc năm 1986):

Nhật Bản lúc này đã có thêm Hokkaido và Ryukyu. Bấy giờ, Nhật Bản có các mỏ vàng, bạc, mangan, thiếc, kẽm và lưu huỳnh, antimon, than chì... Tuy nhiên, Nhật lại thiếu than đá, dầu mỏ - 2 nguồn nguyên liệu quan trọng cho sự phát triển của nền công nghiệp. Thế nên Nhật chiếm bán đảo Triều Tiên (1910) và giành quyền kiểm soát đông bắc Trung Quốc (1915) để có nguồn than đá. Dầu mỏ Nhật phải nhập từ Mỹ. Khi Thế chiến II, Nhật và Mỹ đối lập nhau nên Nhật đã chiếm Đông Ấn Hà Lan (Indonesia) vì nguồn dầu mỏ tại đây.

III. Hiện nay:

Cuối năm 2018, các nhà nghiên cứu đã tìm ra một mỏ đất hiếm ngoài khơi Nhật Bản với trữ lượng lớn, lên tới 16 triệu tấn, có thể cung cấp cho thế giới đủ dùng trong vài thế kỷ nữa.

Đất hiếm là thành phần tối quan trọng dùng để sản xuất linh kiện điện tử, là con át chủ bài cho quốc gia nào nắm giữ được nó trong thời đại bùng nổ về CNTT như hiện nay, đặc biệt là một cường quốc sản xuất đồ công nghệ như Nhật Bản.

Bên cạnh đó, với công nghệ tiên tiến, hiện nay Nhật Bản đã và đang thăm dò các vùng biển xa và đã tìm thấy các mỏ dầu, khí đốt, titan, mica... Ngoài ra, các núi lửa đã nguội chứa rất nhiều khoáng sản, quặng kim loại với trữ lượng rất lớn.

Như vậy, so với mặt bằng chung của thế giới, việc nói Nhật Bản nghèo tài nguyên là không đúng. Nhật nghèo tài nguyên là vào thời kỳ Công nghiệp và nghèo là nghèo là than đá và dầu mỏ.

Trên thế giới cũng chỉ có một số nước có nhiều 2 cái này (trữ lượng của Việt Nam cũng rất khiêm tốn (theo google search)).

Còn so sánh về tài nguyên thì Nhật Bản không hề thua kém mà còn giàu có hơn Việt Nam rất nhiều.

(Theo Quân Lê / Hội những người thích tìm hiểu Lịch Sử)

P/s: Các bạn có thể mua sách "Súng, vi trùng và thép" tại đây