Cẩm nang môi giới - Kỹ năng nghề Tư duy phản biện

CẨM NANG MÔI GIỚI - KỸ NĂNG NGHỀ: TƯ DUY PHẢN BIỆN

Okay, nay mình tiếp tục với seri cẩm nang môi giới này với một chủ đề khá là rộng và sâu. Trong thực tế, [tư duy phản biện] là một điều gì đó rất trừu tượng, đôi khi bản thân người nói không nhận ra, hoặc thậm chí người đó đã có tư duy phản biện ngày hôm qua nhưng hôm nay thì không!! Vậy, đó là gì, và nó ảnh hưởng như thế nào đến nghề môi giới BĐS?

Trước hết, mình xin nhắc lại, môi giới là "dung môi" của mọi giới, có tác dụng xúc tác cho giao dịch trở nên nhanh hơn và chuẩn chỉnh hơn. Vì vây, môi giới luôn giữ vai trò trung lập, đảm bảo được quyền lợi của chủ - khách.

[Tư duy phản biện] có rất nhiều khái niệm, mình thường sử dụng cách dễ hiểu nhất: "[Tư duy phản biện] là quá trình nhận thức, suy nghĩ, phân tích, tổng hợp mang tính khách quan và đưa ra quan điểm cá nhân về vấn đề đặt ra đồng thời xâu chuỗi các logic nhằm bảo vệ luận điểm đó." Ở đây có ba vấn đề nhận thức như sau:

1. Không phải thích tranh luận là có [tư duy phản biện]. Bởi người thích tranh luận là người sẽ có nhiều ý kiến trái chiều/cùng chiều với vấn đề, nhưng đó chưa hẳn là [tư duy phản biện] vì nó không bao hàm việc phân tích, nhận thức, tổng hợp các vấn đề,...mà chỉ đơn giản là việc đặt các câu hỏi xoay quanh vấn đề. Đồng thời việc tranh luận cũng không bao hàm việc bảo vệ luận điểm.

2. Không nên nhầm lẫn giữa [tư duy phản biện] và nguỵ biện. Tư duy phản biện phải dựa trên góc nhìn khách quan để đưa ra quan điểm cá nhân (vẫn có sự khách quan) còn nguỵ biện là đã không khách quan rồi.

3. Mỗi cá nhân, mỗi tổ chức từ những điều kiện, yếu tố tác động khác nhau, sẽ có góc nhìn, nhận thức, suy nghĩ,...dự trên các nền tảng khác nhau, từ đó [tư duy phản biện] sẽ có sự khác nhau chứ không phải là tranh luận đến đúng sai. Ví dụ, một người theo Đạo từ nhỏ, hàng tuần đều đi lễ nhà thờ, được tiếp xúc với người theo Đạo thường xuyên, họ sẽ có tư duy phản biện khác biệt so với người không theo Đạo. Và đó là góc nhìn khách quan của họ, hãy tôn trọng.

Tại sao tôi lại viết [tư duy phản biện] trong dấu ngoặc ư? Đơn giản là vì đây là cảnh giới không phải ai cũng đạt được (kể cả mình), bởi để có [tư duy phản biện], bạn phải luôn luôn học hỏi, luôn luôn thúc đẩy mình nhìn nhận thế giới một cách khách quan, luôn co đủ kỹ năng để đặt ra các vấn đề xoay quanh các giả thuyết ban đầu,... Không những vậy, mỗi con người khác nhau đều chịu tác động từ môi trường sống khác nhau, hệ tư tưởng khác nhau, niềm tin khác nhau, trình độ khác nhau, cách cảm nhận thế giới quan khác nhau...dẫn đến [tư duy phản biện] của mỗi người cũng sẽ có sự ảnh hưởng.

Ví dụ, bạn nói một người A nào đó có [tư duy phản biện], nhưng khi đưa ra một giả thuyết mà người A đó hoàn toàn không có chút kiến thức nào liên quan, thì lấy đâu hệ thống logic mà phân tích, đánh giá, rồi đưa ra các câu hỏi nghi vấn, các giả định...cho giả thuyết đó?

Thế nên, tôi viết [tư duy phản biện] là để sự lưng chừng, để mọi người cùng hiểu việc xây dựng [tư duy phản biện] là quá trình liên tục không ngừng, phải có sự chấp nhận vô hạn nhận định.

LÀM SAO ĐỂ CÓ [TƯ DUY PHẢN BIỆN]?

Để có [tư duy phản biện], bạn phải liên tục thực hành hoạt động thường xuyên nhằm duy trì khả năng nhận thức, tư duy, cũng như là tiền đề để bạn đưa ra giả định:

- Tự đặt nghi vấn cho vấn đề/giả định đang được đặt ra: Khi thấy một giả định, một vấn đề nào đó, hãy lập tức liên tưởng đến các vấn đề liên quan, tự đặt nghi vấn, hoặc thay đổi giả định đó sẽ tác động đến giả định/vấn đề ban đầu ra sao...

- Phân tích, suy nghĩ, nhận định, đánh giá, lý luận,...thông qua logic: Tất nhiên, mọi nhận định, đánh giá, phân tích đều phải có cơ sở lý luận căn bản. Giống như bạn chứng minh tam giác vuông, hay định lý Pytargo,...bạn không thể dùng luận điểm không có căn cứ, định lý mà đưa ra nhận định, đánh giá đó được. Việc có hệ thống logic cũng cần phải có quá trình tư duy riêng biệt, không ngừng học hỏi. Có thể hôm nay nhận định của bạn là đúng, nhưng nó chưa chắc cho ngày mai. Có phải người phương Tây ai cũng tin Trái Đất là trung tâm của vũ trụ cho tới khi Galileo ra đứng trước Toà án? (Mình không đề cập chuyện ông có nói câu "Dù sao Trái Đất vẫn quay" hay không nha, chuyện đó dài lắm).

- Đặt mình vào vị trí khách quan, biết chấp nhận các lối suy nghĩ mới, khác biệt: Khi bạn đã có những nhận định, suy nghĩ, đánh giá và cảm nhận cá nhân riêng thì hãy nhớ rằng: Trên đời này không phải vận động xoay quanh bạn. Vì vậy, hãy chấp nhận có những ý kiến riêng biệt khác, có thể đối lập với bạn. Bạn cần có những hệ thống logic để bảo vệ quan điểm của bạn trước những ý kiến đó. KHÔNG PHẢI TRANH LUẬN XEM AI ĐÚNG, MÀ HÃY TRANH LUẬN ĐỂ RA VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT. Ví dụ như ở nhà, hai vợ chồng đang bàn với nhau là nên đầu tư căn hộ hay đất nền. Người chồng thích mạo hiểm, muốn lợi nhuận cao nên muốn mua đất nền. Nhưng vợ thì có việc làm thu nhập tốt, muốn mua căn hộ để sau này chuyển vào gần chỗ làm hơn. Hai người cùng đưa ra quan điểm, nhận định riêng,... Vai trò của người môi giới ở đây là cân bằng lợi ích của hai người để cùng thống nhất một quyết định mua hàng.

TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC CÓ [TƯ DUY PHẢN BIỆN]

Nói nhiều như vậy rồi, vậy người có [tư duy phản biện] sẽ có những lợi ích gì?

Thứ nhất, luôn có cái nhìn khách quan đối với sự vật hiện tượng: Tất nhiên, khách quan dự trên hệ thống logic của cá nhân đó. Một khi [tư duy phản biện] đó hợp lý với số đông, nó sẽ trở thành một hệ tư tưởng. (Okay, đoạn này nếu khó hiểu thì bạn cứ xem lại một số phim hoặc sách về Adolf Hitler nha)

Thứ hai, để duy trì [tư duy phản biện], bạn phải luôn trao dồi kiến thức, chấp nhận ý kiến mới, cập nhập các thông tin liên tục đồng thời, phải có sự can đảm chấp nhận rằng: bạn cần học hỏi. Điều này cũng giúp bạn luôn có cái nhìn thấu đáo, thời sự, đôi khi là sự chấp nhận về mặt cảm xúc.

Thứ ba, bạn sẽ là một con người năng động, sáng tạo hơn. Trước đây, trong ghế nhà trường, nhiều học sinh - sinh viên được học theo một phương thức thụ động, khi mà giáo viên - giảng viên đưa bài, còn HSSV chỉ việc ghi chép, hoặc cùng lắm là làm một số luận văn liên quan tới đề tài mà GV đưa xuống. Từ đó, sự thụ động ngày càng ăn mòn vào tư duy, khiến bạn không phải suy nghĩ quá nhiều vào thế giới quan,... Ngay cả môn căn bản của một [tư duy phản biện] là Triết học Marx - Lenin cũng trở thành "lời ru" mùa thu thì cũng thật khó để bạn có một nền tảng biện luận. Vì vậy, việc bạn học tập, trao đồi, cập nhập nhiều kiến thức hơn, vận dụng logic để đưa ra các nhận định, các vấn đề mới hơn sẽ giúp bạn trao đồi [tư duy phản biện], từ đó bạn sẽ có nhiều sự phát triển hơn cả trong nghề môi giới và trong cuộc sống.

Thứ tư, bạn sẽ biết đâu là giới hạn của mình. Ai trong chúng ta đều có một con "quỷ" trong mình (mấy bạn fan Man United thì tới 2 con), con "quỷ" này luôn thúc giục bạn đề cao cái tôi cá nhân mà quên đi bạn đang là ai trong cuộc đời này. Việc luôn luôn trao dồi [tư duy phản biện] giúp bạn nhận thức được những ý kiến trái chiều, những nhận định mới, giả định dù tỷ lệ xảy rất thấp (nhưng nó khả thi),... từ đó, bạn sẽ có những sự phát triển trong nhận thức, tư duy, có cái nhìn khái quát hơn về thế giới quan.

CÁCH THỰC HÀNH ĐỂ CÓ [TƯ DUY PHẢN BIỆN]

Đây là cách mình hay làm để tự hoàn thiện kỹ năng [tư duy phản biện], có thể có nhiều anh chị em có cách khác hay hơn, mong được mọi người chia sẽ thêm.

1. Luôn có những câu hỏi tư duy. Hồi trước mình có đọc một bài khá hay về tư duy trồng cây chuối (tư duy ngược). Khi có một giả thuyết được đặt ra về một vấn đề nào đó, hãy tư duy: GIẢ THUYẾT ĐÓ KHÔNG TÁC ĐỘNG LÊN VẤN ĐỀ ĐÓ.

Ví dụ, một nhà hàng bán đồ ăn và thu tiền. Vậy tư duy ngược đặt ra: nhà hàng này KHÔNG bán đồ ăn, nhưng vẫn thu tiền. Có nhiều phương án như các chuỗi buffer hiện nay, bán suất ăn, bán chỗ ngồi, việc khách hàng là ăn thoải mái, càng nhiều lượt khách thì nhà hàng càng lời, không hạn chế thức ăn của khách hàng. Đồng thời, khách hàng càng đông, việc tiêu thụ đồ ăn càng nhiều, vậy chi phí đầu vào sẽ càng được tiết kiệm khi nhà hàng mua với số lượng lớn (chiết khấu sỉ cao).

Hay áp dụng trong việc tư vấn BĐS. Mệnh đề đưa ra là bán BĐS với giá X để có hoa hồng. Vậy tư duy ngược ở đây là bán BĐS KHÔNG CHỈ LÀ GIÁ X nhưng vẫn có hoa hồng. Cách hiểu này thường các anh chị em bán BĐS phân khúc cao cấp hay hạng sang sẽ hiểu. Bởi bán một căn hộ 10 - 20 tỷ thậm chí cao hơn là bán cả một thương hiệu, một giá trị vô hình mang tầm đẳng cấp chứ không chỉ là bán một căn hộ với 4 bức tường để ở nữa. Đó là không gian sống thượng lưu.

2. Lập luận bằng những dẫn chứng có logic. Okay, cái này khó hơn rồi ha. Bởi logic của bạn phải theo một hệ quy chiếu chung. Giống như việc áp dụng bảng cửu chưởng hay hằng đẵng thức vậy. Logic được đưa ra phải có một căn cứ, một định lý, một nguyên tắc đã được chứng minh là đúng. Nếu căn cứ đó chưa được chứng minh, vậy bạn phải lấy thực tế đã làm được để nói chuyện. Khi bạn đã làm và đã thành công với giả định đó, câu hỏi sẽ đặt ngược lại cho những người đưa ra giả thuyết là: tại sao không...?

Để có những lập luận này, bạn phải thường xuyên cập nhập thông tin, theo dõi các diễn biến trên thế giới hoặc trong nước, các vấn đề vĩ mô đến vi mô,...tự vấn xem những thông tin đó có tác động thế nào đến nghề môi giới của bạn? Tự đưa ra vấn đề, logic lại vấn đề, đánh giá vấn đề đó,...cuối cùng, đưa ra phương án cho vấn đề đó. Nếu vấn đề đó bạn không thể giải quyết/can thiệp được, hãy đưa ra phương án thích nghi với nó. Nếu vấn đề đó bạn giải quyết/can thiệp vào được, hãy đưa ra phương án phù hợp nhất (cân đối giữa tính hiệu quả và thời gian để đạt kết quả đó)

3. Các vấn đề cần có sự đa dạng, linh hoạt trong suy nghĩ: tức là khi nhìn nhận vấn đề, đưa ra các mệnh đề phản biện,...thì bạn cũng phải có sự chấp nhận các phản biện của người khác. Nếu bạn không có sự chấp nhận này, sẽ dễ dấn đến sự tự cao, bảo thủ, thậm chí là nguỵ biện, bởi như mình đã nói, góc nhìn của bạn chịu sự tác động nhiều từ môi trường sống nữa. Dù bạn dùng logic hợp lý, chặt chẽ, nhưng tư tưởng đó không hợp thời thì bạn dễ đi tới sai lầm.

Cái này thì dễ ví dụ thôi, chắc ai cũng nhớ mô hình cam kết lợi nhuận của condotel chứ? Về logic, một mô hình cho thuê ở khu vực biển đông du khách, cùng một đường bờ biển dài, nhiều vùng biển cực đẹp, vị trí địa lý cực ổn, có hạ tầng giao thông kết hợp bài bản,...tuy nhiên, sau 5 năm, đến nay mô hình này vẫn chưa có sự ổn định về lợi nhuận, thậm chí bóc hơi (Cocobay), hoặc xảy ra nhiều vấn đề xung quanh pháp lý...Nhưng nói condotel không lời thì chưa hẳn, đâu đó vẫn có sự hợp lý. Vấn đề ở đây là sự chấp nhận của bạn trong cách nhìn nhận mô hình này.

[Tư duy phản biện] là một kỹ năng môi giới chất lượng. Khi bạn có [tư duy phản biện] bạn sẽ có những nhận định, đánh giá sâu sắc hơn, giúp khách hàng cảm nhận tính chuyên nghiệp, sự đúng đắn trong quyết định chọn phương án đầu tư. Nếu bạn không có [tư duy phản biện], không sao, nhiều người cũng vậy mà. Nhưng nếu cứ mãi như vậy thì sẽ thật khó để phát triển nghề được. Bạn sẽ bị lệ thuộc và hệ tư tưởng, "bài tư vấn", lối mòn trong suy nghĩ, cách nhìn nhận về đầu tư... Hãy nhớ rằng, bạn đang là môi giới, là bước đệm của cuộc đời. Một ngày nào đó, bạn cũng sẽ trở thành nhà đầu tư, lúc đó, nếu bạn vẫn chưa hình thành một hệ tư duy riêng biệt, không lẽ ai nói gì bạn cũng nghe...?

LỜI KẾT

[Tư duy phản biện] là một kỹ năng cần có cho nghề môi giới nói riêng, cũng như trong cuộc sống nói chung. Dù là khách hàng, họ cũng có những nhận định, suy nghĩ, cũng có những đánh giá riêng về sản phẩm. Vậy nên, người môi giới cần dẫn dắt, tham vấn, hỗ trợ trên góc độ khách quan để giúp khách hàng có những quyết định phù hợp nhất.

Chúc anh chị em luôn khoẻ vui, đầu tư hiệu quả.

Trân trọng./.

(Theo Đặng Hồng Phúc)

Hoàng Nhật

Đấy gọi là "KỸ NĂNG" 

Đặng Hồng Phúc

Hoàng Nhật dạ, đây cũng là kỹ năng phải rèn luyện hàng ngày luôn á anh

Hoàng Nhật

Đặng Hồng Phúc Muốn rèn luyện hằng ngày, chỉ có 1 cách là gặp gỡ nhiều khách hàng, chia sẻ cho nhau những kiến thức cả 2 bên có. Từ đấy tự nhiên lever sẽ tăng lên à !

Đặng Hồng Phúc

Hoàng Nhật dạ, trước em cũng có viết bài khuyên nên cố gắng hẹn ít nhất 2 khách/tuần. Cơ mà group bay luôn nên bài cũng bốc hơi